Dorpsbezoek Pentauke, Zambia

Vanaf het begin hadden we aan Grace (de directeur van Barefeet) laten weten dat we heel graag een dorp wilden bezoeken, om te kijken hoe het leven is, maar ook om te kijken hoe de Magirus als culturele meeting space, kan werken.
Het één na laatste weekend is het zo ver. Het wordt een speciaal bezoek. Grace haar moeder komt uit het dorp waar we heen gaan en ze is er al meer dan tien jaar niet geweest. Ook Grace’ broer en zus gaan mee, 6 kinderen en John, Barefeet acteur en man van Grace en onze vriend.

De Magirus tussen de hutten.

Het dorp is prachtig. Mooie ronde hutten gemaakt van materiaal dat voor handen is. De rode typische Zambiaanse klei. Als het dorp om een of andere reden plotseling zou worden verlaten door zijn 700 inwoners kan het zo terug vergaan in de natuur.
Geen stukje plastic is er te vinden. En als het er al is wordt het zorgvuldig gerecycled. De grote 5 liter fles waarin wij water mee hebben bevat de volgende dag een huisgebrouwen maisdrank.

Pompoenbladeren afhalen.

’s Avonds laat arriveren we pas in het dorp. Hoewel iedereen de vrachtwagen al gezien heeft, worden we pas tegen tienen in de ochtend kalmpjes benaderd. “Hello, are you looking for something?”, zegt een oudere heer. We leggen uit dat we op bezoek zijn bij de zuster van Dorothy, maar we zijn haar naam even kwijt. We weten nog wel dat de dochter Margareth heet. “Ohwohw” is het antwoord. Wat zoiets betekent als oké. Met zijn handen op zijn rug staat de mijnheer rustig toe te kijken wat er allemaal naar buiten komt.
Als we bij Rose, want dat is haar naam, op het erfje verzameld zijn om ontbijt van maispap en thee te eten, verzamelt zich een groepje kinderen.
De volwassenen zijn allemaal werken op het land tot een uur of 11. Dan komen ze terug om te lunchen en beginnen met het andere werk dat moet gebeuren.
Dus ook pas om 12 of 13 uur gaan de paar winkeltjes open die er zijn. Waar je wat dingen kan kopen die lastig zelf te maken zijn. En ook wat chips en snoep en frisdrank. De kinderen komen steeds even kijken, en als je te dicht bij komt rennen ze weg als schuwe diertjes. We hebben ook David bij ons, een driejarige peuter, het zoontje van Grace haar broer. David vind het super grappig dat de kinderen bang wegrennen en gaat als een grommend monster op ze af. Waardoor de kinderen nog harder weg rennen.

Voor de Lusaakse kinderen is het dorpsleven net zo anders en nieuw als voor ons. ’s Middags komen er veel volwassenen even hallo zeggen, handjes schudden. Sommige willen vooral weten wie wij zijn en wat we van Zambia vinden, en sommige komen vooral met Dorothy praten, die ze nog van vroeger kennen. Als het gaat schemeren moet er even iets opgehaald worden uit de Magirus. Daar heeft zich een hele club kinderen verzameld. We laten ze een oude truc zien waarbij het lijkt of je het bovenste kootje van je duim afschuift. De kinderen staan met open mond verschrikt te kijken.
We hebben ook een paar goochelduimen bij ons met lampjes er in. Er ontstaat spontaan een voorstelling. En de kinderen zijn niet meer weg te krijgen. Steeds weer willen ze de trucen zien.
Als we geen zin meer hebben zegt Rose dat ze naar huis moeten gaan. En keurig braaf keren de kindertjes zich om om weg te gaan en ze zwaaien gedag.
Het dorpsleven is kalm. Men is er bezig met het dagelijkse en misschien met planning i.v.m. seizoenen. Er is geen ambitie of druk om iets te moeten bereiken.
Grace vertelt dat meerdere familieleden hebben geprobeerd om bij hen in Lusaka te wonen. Daar te studeren en een leven op te bouwen. Maar dat ze na enige tijd toch kozen om in het dorp te wonen. Na twee dagen daar een wat soezerig bestaan mee te maken en te helpen met het eten en de scharrelende varkentjes en kippetjes kunnen wij ons dat wel voorstellen. En toch begin je als haast vanzelf te bedenken hoe de wc, een hok met een gat in de grond, toch ook best een wc pot kan hebben waardoor het principe hetzelfde blijft, maar het toch prettiger gebruiken is. En dat een douche ook zonder waterleiding eigenlijk heel eenvoudig te realiseren is, en dat dat toch makkelijker is dan je wassen in een teil. En de keuken daar kun je eigenlijk ook wel een aanrecht in maken met een pompje om het water uit de emmers te pompen zodat je niet steeds hoeft te scheppen. Misschien nog die ramen…… en die….. en ga zo maar door, en voor je het weet heb je iets dat men vooruitgang noemt. En iets dat veroorzaakt dat je nog meer wil en dat het nog beter kan en opeens is er een stad. Een stad die zwaar milieubelastend is.
Ach ja, waar mijmeringen in een dorp al niet toe kunnen leiden. Voor je het weet heb je civilisatie.